ورق گالوانیزه یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی است که با پوشش فلز روی (Zn) در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاوم می‌شود. این ویژگی باعث شده در صنایع مختلف از ساختمان‌سازی و خودروسازی گرفته تا لوازم خانگی و کشاورزی جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
انتخاب ورق گالوانیزه با کیفیت و مشخصات فنی مناسب، نیازمند شناخت دقیق انواع آن، ویژگی‌های فنی و تولیدکنندگان معتبر بازار است. در این راهنما، تمام نکاتی را که برای یک خرید مطمئن باید بدانید مرور می‌کنیم.
تعیین کاربرد و نوع گالوانیزه: گام اول خرید موفق
در اولین قدم، باید نوع فرآیند گالوانیزاسیون موردنیاز پروژه خود را مشخص کنید، چون شرایط محیطی تأثیر زیادی بر انتخاب نوع ورق دارد.
- ورق گالوانیزه گرم (Hot-Dip Galvanized): تولید شده از طریق غوطه‌وری ورق در روی مذاب.
- کاربرد: مصارف بیرونی و محیط‌های بسیار خورنده (مانند سقف‌ها، کانال‌های آب و هوا، سازه‌های دریایی).
- ویژگی: ضخامت پوشش روی بیشتر است و مقاومت بالا در برابر خوردگی را تضمین می‌کند. برای جوشکاری مناسب‌تر است.
- ورق گالوانیزه سرد (Electrogalvanized): تولید شده با استفاده از جریان الکتریکی برای پوشش روی.
- کاربرد: مصارف داخلی و محیط‌های با خورندگی پایین (مانند بدنه لوازم خانگی یا قطعات داخلی خودرو).
- ویژگی: پوشش نازک‌تر، سطح صاف‌تر و صیقلی‌تر و قابلیت رنگ‌پذیری بهتر دارد.
انواع ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه بر اساس روش تولید و ویژگی‌های سطحی به چند دسته تقسیم می‌شود:
- ورق رول (Coil): تولید شده به صورت رول‌های بزرگ؛ مناسب صنایع خودروسازی و سقف‌های شیروانی.
- ورق شیت (Sheet): ورق‌های برش خورده با ابعاد استاندارد؛ کاربرد در ساخت کانال‌ها، قطعات فلزی و سقف‌های کاذب.
- ورق ضخیم: مناسب پروژه‌های صنعتی و ساختمانی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی دارند.
بررسی مشخصات فنی کلیدی
انتخاب ورق باید بر اساس مشخصات فنی دقیق، متناسب با بار و شرایط محیطی پروژه باشد.
الف) ضخامت ورق
ضخامت تأثیر مستقیمی بر استحکام، وزن و قیمت ورق گالوانیزه دارد. ضخامت‌های متداول از ۰.۱۸ تا ۶ میلی‌متر متغیر است و بیشترین مصرف بین ۰.۲۵ تا ۲.۵ میلی‌متر قرار دارد. (مشاهده جزئیات ضخامت‌های مختلف)
| ضخامت پیشنهادی (میلی‌متر) | کاربرد رایج |
| 0.4 | لوله بخاری و رابیتس |
| 0.5 | پوشش سقف و کرکره |
| ۰.۶ تا ۰.۸ | بدنه و کانال کولر |
| ۰.۸ تا ۰.۹ | عرشه فولادی (متال دک) |
| ۱ تا ۲ | کف کولر و مخازن آب بزرگ |
یکی از چالش‌های اصلی در تهیه ورق گالوانیزه، دسترسی به طیف کامل ضخامت‌ها است. در حالی که تولیدکنندگان داخلی معمولاً ضخامت‌های استاندارد را تأمین می‌کنند، پروژه‌های خاص صنعتی نیاز به ضخامت‌های بالاتر یا غیرمعمول دارند.
شرکت سالم تجارت آسیا (استاکو) با سابقه طولانی در توزیع ورق گالوانیزه، کامل‌ترین سبد ضخامت‌های این محصول را در بازار عرضه می‌کند. ضخامت‌های خاص و سفارشی از ۰.4 تا 4 میلی‌متر از برندهای معتبر داخلی و خارجی تأمین و در کوتاه‌ترین زمان قابل تحویل است.
ب) میزان پوشش روی (کوتینگ)
میزان پوشش روی، اصلی‌ترین عامل در مقاومت ورق در برابر خوردگی است و با واحد گرم بر مترمربع (g/m²) یا G/Z نشان داده می‌شود.
- Z275 – Z350: مناسب محیط‌های مرطوب و خورنده مانند مناطق ساحلی
- Z100 – Z180: مناسب محیط‌های داخلی و شرایط آب‌وهوایی معمولی
ج) ابعاد ورق
ورق‌های گالوانیزه به صورت رول (کلاف) یا شیت (برش خورده) عرضه می‌شوند.
- عرض استاندارد: عرض‌های متداول در بازار ۱۰۰۰ میلی‌متر و ۱۲۵۰ میلی‌متر است.
- طول: طول ورق‌های برش خورده به دلخواه مشتری قابل تنظیم است.
د) وزن ورق
وزن ورق گالوانیزه بر قیمت و هزینه حمل‌ونقل آن تأثیر دارد. برای محاسبه دقیق وزن می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:
فرمول محاسبه وزن ورق گالوانیزه:
وزن (کیلوگرم)=طول (متر)×عرض (متر)×ضخامت (میلی‌متر)×7.86
(توجه: ۷.۸۶ چگالی فولاد است و گاهی برای سادگی ۸ در نظر گرفته می‌شود.)
نکات کیفی و استاندارد
برای اطمینان از خرید محصول مرغوب، به موارد زیر دقت کنید:
- استاندارد و گواهینامه‌ها: از تأمین‌کننده، گواهینامه‌های کیفیت (مانند استاندارد ASTM A653 یا JIS G3302) و در صورت لزوم، گواهی تست کارخانه (Mill Test Certificate – MTC) را درخواست کنید.
- کیفیت سطح (گل ورق): ظاهر سطح ورق گالوانیزه نشان‌دهنده کیفیت تولید است.
- گل ریز (Minimised Spangle): سطح صاف‌تر و یکنواخت‌تر، مناسب برای رنگ‌آمیزی.
- گل درشت (Regular Spangle): الگوی کریستالی قابل مشاهده.
- بدون گل (Non-Spangle/Zero Spangle): صاف‌ترین سطح، معمولاً تولید شده از فرآیند گالوانیلینگ یا الکتروگالوانیزه، با قابلیت عالی برای رنگ‌پذیری.
- ظاهر فیزیکی: سطح ورق باید صاف و صیقلی باشد و هیچ‌گونه عیب فیزیکی مانند خراش، لکه، ترک، بادکردگی یا شوره سفید/زرد نداشته باشد. ظاهر ناسالم نشان‌دهنده نگهداری یا تولید نامناسب است.
رترین تولیدکنندگان ورق گالوانیزه در ایران
در استاکو، محصولات برندهای معتبر ایرانی با ضمانت کیفیت و اصالت عرضه می‌شوند. برخی از مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق گالوانیزه در کشور عبارتند از:
| کارخانه تولیدکننده ورق گالوانیزه | محل استقرار اصلی | تمایز و مشخصات اصلی |
| مجتمع فولاد مبارکه اصفهان | اصفهان | بزرگترین تولیدکننده فولاد کشور با کیفیت سطح بالا، پوشش یکنواخت و ظرفیت تولید بسیار بالا. |
| شرکت فولاد امیرکبیر کاشان | اصفهان (کاشان) | شهرت در تولید ورق‌های با انعطاف‌پذیری و کیفیت جوشکاری مناسب، ایده‌آل برای پرس‌کاری و لوازم خانگی. |
| شرکت صنایع هفت الماس | قزوین | از تولیدکنندگان مطرح با تمرکز بر استانداردهای بین‌المللی (مانند گواهی ISO) و سهم قابل توجه در صادرات. |
| شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری (شهرکرد) | چهارمحال و بختیاری | تولیدکننده تخصصی ورق گالوانیزه با گرید خودرویی و ورق‌های با ضخامت‌های مناسب برای صنعت خودروسازی. |
| شرکت ورق‌های پوشش‌دار تاراز | چهارمحال و بختیاری | تمرکز بر تولید ورق‌های گالوانیزه و گالوالوم با پوشش‌های ویژه و ظاهر جذاب، با ظرفیت قابل توجه. |
| کارخانه فولاد دشتستان | بوشهر (دشتستان) | از تولیدکنندگان مهم در جنوب کشور که ورق‌های گالوانیزه با کیفیت برای مصارف صنعتی و ساختمانی عرضه می‌کند. |
| شرکت فولاد شهریار تبریز | آذربایجان شرقی (تبریز) | تولیدکننده ورق گالوانیزه با روش غوطه‌وری گرم و توانایی تولید ضخامت‌های بالاتر از 2 میلی‌متر (3 میل). |
جمع‌بندی
انتخاب ورق گالوانیزه مناسب، مستلزم شناخت دقیق ضخامت، نوع پوشش و برند تولیدکننده است.
اگر به دنبال خرید مطمئن از تأمین‌کننده‌ای معتبر هستید، شرکت سالم تجارت آسیا (استاکو) با کامل‌ترین سبد ورق گالوانیزه، تأمین از برندهای داخلی و خارجی، و امکان ثبت سفارش در ضخامت‌های خاص، آماده همکاری با پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و صادراتی شماست
